اختلال طیف اوتیسم (ASD) یا در خود ماندگی
اختلال طیف اوتیسم (ASD) یا "در خود ماندگی" یک ناتوانی رشدی است که به دلیل تفاوت هایی درفعالیت های مغز پدید می آید. افراد دچار اوتیسم اغلب در ارتباط و تعامل های اجتماعی و رفتارها یا علایق محدود یا فعالیت های تکراری خود مشکل دارند. این افراد همچنین ممکن است روشهای متفاوتی برای یادگیری، حرکت یا توجه داشته باشند.
گفتنی است که برخی از افرادی که دچار این اختلال نیستند نیز ممکن است برخی از این علائم را داشته باشند. اما برای افراد مبتلا به اوتیسم، این ویژگیها میتواند زندگی را بسیار چالش برانگیز کند.
علائم و نشانهها
مهارتهای ارتباط و تعامل اجتماعی: مهارتهای ارتباط و تعامل اجتماعی میتواند برای افراد مبتلا به اوتیسم چالش برانگیز باشد.نمونههایی از ویژگیهای ارتباط اجتماعی و تعامل اجتماعی مرتبط با اختلال طیف اوتیسم میتواند شامل موارد زیر باشد:
از تماس چشمی پرهیز میکند یا آن را حفظ نمیکند
تا ۹ ماهگی به نام پاسخ نمیدهد
تا ۹ ماهگی حالتهای چهره مانند شادی، غم، عصبانیت و تعجب را نشان نمیدهد
تا ۱۲ ماهگی بازیهای تعاملی ساده مانند پت و مت انجام نمیدهد
تا ۱۲ ماهگی حرکات کمی انجام میدهد یا اصلاً انجام نمیدهد (مثلاً برای خداحافظی دست تکان نمیدهد)
تا ۱۵ ماهگی علایق خود را با دیگران به اشتراک نمیگذارد (مثلاً شیئی را که دوست دارد به شما نشان نمیدهد)
تا ۱۸ ماهگی برای نشان دادن چیز جالبی به شما اشاره نمیکند
تا ۲۴ ماهگی (۲ سالگی) متوجه آسیب دیدن یا ناراحتی دیگران نمیشود.
تا ۳۶ ماهگی (۳ سالگی) متوجه کودکان دیگر نمیشود و در بازی به آنها نمیپیوندد.
تا ۴۸ ماهگی (۴ سالگی) در طول بازی وانمود نمیکند که چیز دیگری است، مانند معلم یا ابرقهرمان.
تا ۶۰ ماهگی (۵ سالگی) برای شما آواز نمیخواند، نمیرقصد یا بازی نمیکند.
غربالگری اختلال اوتیسم
رفتارها یا علایق محدود یا تکراری دارد.
افراد مبتلا به اوتیسم رفتارها یا علایقی دارند که میتوانند غیرمعمول به نظر برسند. این رفتارها یا علایق، اوتیسم را از شرایطی که فقط با مشکلات ارتباط و تعامل اجتماعی تعریف میشوند، متمایز میکند.
نمونههایی از رفتارها و علایق محدود یا تکراری مرتبط با اوتیسم میتواند شامل موارد زیر باشد:
اسباببازیها یا اشیاء دیگر را در یک ردیف قرار میدهد و وقتی ترتیب آنها تغییر میکند، ناراحت میشود
کلمات یا عبارات را بارها و بارها تکرار میکند
هر بار با اسباببازیها به یک شکل بازی میکند
روی قسمتهایی از اشیاء (مثلاً چرخها) تمرکز میکند
از تغییرات جزئی ناراحت میشود
علایق وسواسی دارد
باید از روالها و شیوه های خاصی پیروی کند
دستهایش یا بدنش را تکان میدهد یا خودش را به صورت دایره میچرخاند
واکنشهای غیرمعمولی به صدا، بو، مزه، ظاهر یا احساس اشیاء دارد.
کودک با چیدن بلوکها با آنها بازی میکند
سایر ویژگیهای افراد دچار اوتیسم
بیشر افراد مبتلا به اوتیسم ویژگیهای مرتبط دیگری دارند. این موارد ممکن است شامل موارد زیر باشد:مهارتهای زبانی با تأخیر
مهارتهای حرکتی با تأخیر
مهارتهای شناختی یا یادگیری با تأخیر
رفتار بیشفعالی، تکانشی و/یا بیتوجهی
صرع یا تشنج
عادات غیرمعمول غذا خوردن و خوابیدن
مشکلات دستگاه گوارش (به عنوان مثال، یبوست)
واکنشهای غیرمعمول خلقی یا عاطفی
اضطراب، استرس یا نگرانی بیش از اندازه
عدم ترس یا ترس بیشتر از حد انتظار
گفتنی است که کودکان مبتلا به ASD ممکن است همه یا هیچیک از رفتارهای ذکر شده به عنوان مثال در اینجا را نداشته باشند.
علائم اوتیسم در بزرگسالان
علائم اصلی اوتیسم
علائم رایج اوتیسم در بزرگسالان عبارتند از:مشکل در درک افکار یا احساسات دیگران
اضطراب شدید در موقعیتهای اجتماعی
سخت بودن در دوستیابی یا ترجیح دادن به تنهایی
رک و بیادب به نظر رسیدن یا بیعلاقگی به دیگران بدون قصد قبلی
سخت بودن در بیان احساسات
درک بسیار تحتاللفظی مسائل - به عنوان مثال، ممکن است طعنه یا عباراتی مانند "شکستن پا" را متوجه نشوند
هر روز روال یکسانی دارند و اگر تغییر کند بسیار مضطرب می شوند.
سایر علائم اوتیسم
همچنین ممکن است علائم دیگری مانند موارد زیر داشته باشند:عدم درک "قوانین" اجتماعی، مانند صحبت نکردن در بین گفتگوی افراد
پرهیز از تماس چشمی
نزدیک شدن بیش از اندازه به دیگران، یا ناراحت شدن شدید اگر کسی آنها را لمس کند یا خیلی به آنان نزدیک شود
توجه به جزئیات کوچک، الگوها، بوها یا صداهایی که دیگران متوجه نمیشوند
علاقه شدید به موضوعات یا فعالیتهای ویژه
دوست داشتن برنامهریزی دقیق قبل از انجام کارها
اوتیسم در زنان
زنان دچار اوتیسم ممکن است بیشتر احتمال داشته باشند که:یاد گرفته باشند که پنهان شوند با تقلید از افرادی که اوتیسم ندارند
ساکتتر باشند و احساسات خود را پنهان کنند
به نظر میرسد که با موقعیتهای اجتماعی بهتر کنار میآیند
نشانههای کمتری از رفتارهای تکراری نشان میدهند
تشخیص
متخصص مراقبتهای بهداشتی کودک در معاینات منظم، علائم تأخیر رشدی را بررسی میکند. اگر کودک علائم اوتیسم را نشان دهد، احتمالاً برای ارزیابی به متخصصی که کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم را درمان میکند، ارجاع می دهد. این متخصص میتواند یک روانپزشک یا روانشناس کودک، یک متخصص مغز و اعصاب کودکان یا یک متخصص رشد کودکان باشد.از آنجا که علائم اختلال طیف اوتیسم و شدت آنها میتواند بسیار متفاوت باشد، تشخیص ممکن است دشوار باشد. هیچ آزمایش پزشکی خاصی برای تشخیص اختلال طیف اوتیسم وجود ندارد. در عوض، یک متخصص ممکن است:
کودک شما را مشاهده کند و بپرسد که فرزند شما در طول زمان از نظر تعامل اجتماعی، برقراری ارتباط و رفتار چگونه رشد یا تغییر کرده است.
از کودک شما آزمایشهایی در مورد شنوایی، گفتار، زبان، سطح رشد و مسائل اجتماعی و رفتاری میگیرد.
تعاملات اجتماعی و ارتباطی ساختاریافته را به کودک ارائه دهد و عملکرد وی را ارزیابی کند.
درمان
هیچ درمانی مشخصی برای اختلال طیف اوتیسم وجود ندارد و هیچ درمان یکسانی برای همه گزارش نشده است. درمان با حمایت از یادگیری، رشد و رفتار کودک همراه است. درمان زودهنگام، در طول سالهای پیشدبستانی، میتواند به کودکان در زمینه یادگیری مهارتهای اجتماعی، ارتباطی، عملکردی و رفتاری کمک کند.از سوی دیگر طیف گسترده ای از درمانهای خانگی و مدرسهای برای اختلال طیف اوتیسم میتواند بکار برده شود و نیازهای کودک ممکن است با گذشت زمان تغییر کند. متخصص مراقبتهای بهداشتی میتواند گزینههای در دسترس را پیشنهاد کند و به یافتن منابع در منطقه شما کمک کند.
اگر فرزند شما مبتلا به اختلال طیف اوتیسم تشخیص داده شد، با متخصصان در مورد ایجاد یک استراتژی درمانی صحبت کنید و تیمی از متخصصان سلامت را برای رفع نیازهای فرزندتان تشکیل دهید.