بی اشتهایی عصبی
بی اشتهایی عصبی، یک اختلال خوردن و درمان شدنی است که در آن با آنکه افراد دارای وزن زیادی نیستند، خود را دارای اضافه وزن می دانند. اگرچه بسیاری از افراد مبتلا به بیاشتهایی عصبی بسیار لاغر به نظر میرسند، برخی ممکن است لاغر به نظر نرسند و برخی دیگر ممکن است دارای اضافه وزن به نظر برسند. اما در واقع وزن کم کردهاند یا نتوانستهاند به وزن مورد نیاز خود برسند.
افرادی که بیاشتهایی عصبی دارند، اغلب ترس شدیدی از افزایش وزن دارند و ممکن است برای جلوگیری از افزایش وزن یا ادامه کاهش وزن، میزان یا نوع غذایی را که میخورند محدود میکنند. آنها برای کنترل وزن و اندام خود ارزش زیادی قائل هستند و بسیار تلاش میکنند که میزان غذا و مواد خوراکی مصرفی خود را کاهش دهند که این امر میتواند به تندرستی و سلامت آنها آسیب برساند.
بیاشتهایی عصبی میتواند به دلیل تغذیه بسیار ضعیف، که سوءتغذیه نیز نامیده میشود، باعث تغییراتی در مغز شود. این زمانی است که افراد مواد مغذی مورد نیاز بدن خود را برای سالم ماندن دریافت نمیکنند. بنابراین ادامه رفتار پرخطر و آسیبزا، انتخابی نیست.
اگر درمان نشود، کاهش وزن میتواند به نقطهای برسد که افراد مبتلا به بیاشتهایی عصبی در معرض خطر بالای آسیب جسمی جدی یا مرگ قرار گیرند. بیاشتهایی عصبی دومین میزان مرگ و میر در بین بیماریهای روانپزشکی را دارد که تنها مصرف بیش از حد مواد افیونی از آن پیشی گرفته است. بیشتر مرگ و میرهای مرتبط با بیاشتهایی عصبی ناشی از بیماریهای قلبی و خودکشی است.
بیاشتهایی عصبی، مانند سایر اختلالات خوردن، میتواند زندگی افراد را تحت تاثیر قرار دهد و غلبه بر آن بسیار دشوار است. ممکن است این بیماری به تغییرات در مغز مربوط میشود. با بهره گیری از روشهای درمانی موثر، افراد مبتلا به بیاشتهایی عصبی میتوانند به وزن سالم خود بازگردند، عادات غذایی متعادلتری ایجاد کنند و از بروز برخی عوارض جدی پزشکی و سلامت روان بیاشتهایی عصبی پیشگیری کنند.
علائم
علائم جسمی و رفتاری بیاشتهایی عصبی مربوط به چگونگی تأثیر گرسنگی بر مغز است. ممکن است تشخیص علائم دشوار باشد، زیرا آنچه به عنوان وزن کم بدن تعریف میشود برای هر فرد متفاوت است. برخی از افراد مبتلا به بیاشتهایی عصبی ممکن است خیلی لاغر به نظر نرسند. همچنین، افراد اغلب لاغر، عادات غذایی یا مشکلات جسمی خود را پنهان میکنند.علامت اصلی بیاشتهایی عصبی کاهش عمدی وزن یا نگه داشتن وزن بدن بسیار پایینتر از اندازه تعریف شده برای هر فرد بر پایه سن و قد فرد است.
علائم و نشانهها
حذف وعدههای غذایی، کم غذا خوردن یا اجتناب از خوردن هر غذایی که چاقکننده میدانیددروغ گفتن در مورد اینکه چه چیزی و چه زمانی خوردهاید و اجتناب از غذا خوردن با دیگران
پوشیدن لباسهای گشاد برای پنهان کردن شکل بدن و دروغ گفتن در مورد وزن خود
مصرف دارو برای کاهش گرسنگی (داروهای سرکوبکننده اشتها) یا برای کمک به دفع مدفوع (ملین) یا مدر
ورزش بیش از اندازه یا بیمار کردن خود برای جلوگیری از افزایش وزن
ترس شدید از افزایش وزن
رعایت دقیق آداب و رسوم در زمینه خوردن غذا و فکر کردن زیاد به غذا
وزن کردن مکرر خود و مثبت دیدن کاهش وزن زیاد
باور به چاق بودن در حالی که وزن سالم یا کمبود وزن دارد
نپذیرفتن کاهش وزن
همچنین ممکن است متوجه علائم و نشانههای فیزیکی مانند موارد زیر شوید:
اگر فرد زیر ۱۸ سال سن دارد، وزن و قد فرد کمتر از حداقل مورد انتظار برای سن او است
اگر فرد بزرگسال است، شاخص توده بدنی (BMI) وی به طور غیرمعمول پایین است
نداشتن دوره قاعدگی (در زنانی که به سن یائسگی نرسیدهاند) و یا شروع نشدن آن (در زنان و دختران جوانتر)
نفخ، یبوست و درد شکم
سردرد یا مشکلات خواب
احساس سرما، سرگیجه یا خستگی شدید
گردش خون ضعیف در دستها و پاها
خشکی پوست، ریزش مو از پوست سر یا رشد موهای نرم و کرکی روی بدن
کاهش میل جنسی
افراد مبتلا به بیاشتهایی عصبی اغلب مشکلات سلامت روان دیگری مانند افسردگی یا اضطراب دارند.
علائم هشدار دهنده بیاشتهایی عصبی در شخص دیگر
علائم هشدار دهنده زیر میتواند نشان دهد که کسی که برای شما مهم است، اختلال غذا خوردن دارد:کاهش وزن شدید
برش دادن غذا به قطعات کوچک یا بسیار آهسته غذا خوردن برای پنهان کردن کم بودن میزان غذای خوددر کودکان مبتلا به بیاشتهایی عصبی، بلوغ و جهش رشد مرتبط با سن ممکن است به تأخیر بیفتد. افراد جوان مبتلا به بیاشتهایی عصبی ممکن است وزن کمتری از اندازه ی مورد انتظار ذاشته باشند و ممکن است از کودکان همسن خود کوچکتر به نظر برسند.
علائم جسمی
علائم جسمی بیاشتهایی عصبی ممکن است شامل ریتم نامنظم قلب، فشار خون پایین و کمآبی بدن باشد. کمآبی بدن زمانی رخ می دهد که بدن فرد آب و مایعات کافی برای انجام عملکردهای طبیعی نداشته باشد. انگشتان وی ممکن است آبی به نظر برسند و ممکن است پوست خشکی داشته باشید. ممکن است متوجه تغییر در رنگ پوست خود، مانند زرد شدن پوست، شود. ممکن است موهایی داشته باشد که نازک میشوند، میشکنند یا میریزند. همچنین ممکن است موهای نرم و کرکی روی بدن خود داشته باشد.سایر علائم جسمی عبارتند از:
کاهش وزن شدید یا عدم افزایش وزن مورد انتظار بر اساس سن.خستگی و ضعف شدید.
سرگیجه یا غش.
دشواری در دفع مدفوع و درد معده.
عدم توانایی تحمل سرما یا احساس سرما در حالی که دیگران احساس خوبی دارند.
ورم بازوها یا پاها.
ساییدگی دندانها و پینه بستن بند انگشتان، استفراغ. معده درد.
احساس گرسنگی نکردن یا احساس گرسنگی و سیر شدن فوری پس از خوردن مقدار بسیار کمی غذا.
مشکل در تمرکز یا توجه.
بی حوصلگی.
افزایش اضطراب.
شکستگی ناشی از فشار یا کاهش توده استخوانی.
اگر زن هستید و از قرص ضدبارداری استفاده نمیکنید، ممکن است دوره قاعدگی نداشته باشید.
درمان بی اشتهایی عصبی
درمان بیاشتهایی عصبی معمولاً شامل ترکیبی از رفتاردرمانی و افزایش وزن همراه با نظارت است.شروع درمان در زودترین زمان ممکن برای کاهش خطر پیامدهای جدی بی اشتهایی، به ویژه اگر فرد قبلاً وزن زیادی از دست داده است.
ممکن است این افراد افزون بر بیاشتهایی یا اختلال خوردن، دچار مشکلات دیگری نیز باشند، از این رو درمانگران بهداشت روان ممکن است آنان را به یک تیم متخصص اختلالات خوردن یا تیم سلامت روان جامعه ارجاع دهند.
درمان بیاشتهایی برای افراد زیر 18 سال کمی متفاوت است. جوانان معمولاً به خدمات سلامت روان کودکان و نوجوانان یا به یک تیم سلامت کودکان در بیمارستان کودکان فرستاده میشوند.
درمان برای بزرگسالان
برخی از روشهای رفتاردرمانی برای درمان بیاشتهایی در دسترس است. هدف از این درمانها کمک به افراد دچار این اختلال در درک مشکلات غذاییشان و احساس راحتی بیشتر با غذا است تا بتوانند شروع به خوردن بیشتر و رسیدن به وزن سالم کنند.ممکن است هر یک از انواع رفتاردرمانی زیر به آنان پیشنهاد شود. اگر احساس کنند هیچیک از این روشها برای آنها مناسب نیست یا کمکی نمیکند، میتوانند با پزشکان خود در مورد امتحان کردن نوع دیگری از درمان گفتکو کنند.
درمان شناختی - رفتاری (CBT)
اگر درمان شناختی - رفتاری به آنها پیشنهاد شود، معمولاً شامل جلسات هفتگی تا 40 هفته (9 تا 10 ماه) و 2 جلسه در هفته در 2 تا 3 هفته اول خواهد بود.درمان شناختی رفتاری شامل گفتگو با یک درمانگر است که به افراد برای ایجاد یک برنامه درمانی شخصی کمک خواهد کرد.
آنها به فرد کمک میکنند تا:
با احساسات خود کنار بیایند
تغذیه و اثرات گرسنگی را درک کنند
انتخابهای غذایی سالم داشته باشند
آنها از فرد میخواهند که این روش ها را خودشان تمرین کنند، پیشرفت خود را بسنجند و راههایی برای مدیریت احساسات و موقعیتهای دشوار به آنها نشان دهند تا به عادات غذایی جدید خود پایبند باشند.
درمان بی اشتهایی عصبی مادزلی برای بزرگسالان (MANTRA)
درمان بیاشتهایی عصبی مادزلی برای بزرگسالان شامل گفتگو با یک درمانگر برای درک اختلال خوردن و اثرات آن است.این روش بر آنچه برای فرد مهم است تمرکز میکند و به وی کمک میکند تا در صورت آمادگی، رفتار خود را تغییر دهند.
معمولاً 20 جلسه درمانی به آفراد دچار این اختلال پیشنهاد می شود. 10 جلسه نخست باید هفتگی باشد و 10 جلسه بعدی متناسب با فرد برنامهریزی شود.
مدیریت بالینی حمایتی تخصصی (SSCM)
SSCM شامل صحبت با یک درمانگر است که به فرد در درک اختلال خوردن، مشکلات پیش آمده و نحوه برخورد با آنها کمک میکند. فرد در زمینه تغذیه و اینکه چگونه عادات غذایی وی باعث ایجاد علائم میشود، اطلاعات کسب خواهد کرد.درمانگر یک وزن هدف برای فرد تعیین میکند و در طول 20 هفته به وی کمک میکند تا به آن برسد.
درمان روانپویشی کانونی
درمان روانپویشی کانونی معمولاً زمانی ارائه میشود که فرداحساس میکند هیچ یک از درمانهای یاد شده در بالا برای وی مناسب یا مؤثر نیستند.درمان روانپویشی کانونی باید شامل تلاش برای درک چگونگی ارتباط عادات غذایی فرد با آنچه فکر که میکند و با احساسی که نسبت به خود و سایر افراد در زندگی دارد، باشد.
حمایت تغذیهای
در طول درمان، توصیههای تخصصی تغذیهای و یک برنامه غذایی برای کمک به فرد در رسیدن به وزن سالم دریافت خواهد کرد.با این حال، این توصیه به تنهایی در زمینه بهبودی از بیاشتهایی عصبی کمک نمیکند، بنابراین افزون بر برنامه غذایی، به گفتاردرمانی نیز نیاز خواهد بود.
درمانگران احتمالاً به فرد توصیه میکنند که مکملهای ویتامین و مواد معدنی نیز مصرف کند تا تمام مواد مغذی مورد نیاز برای سلامتی را دریافت کند.
معمولاً معاینه های منظمی برای بررسی وضعیت بدنی و تندرستی فرد انجام میشود.
اگر شدت اختلال در فرد بسیار زیاد باشد، ممکن است برنامه غذایی وی نیاز به نظارت دقیقتری داشته باشد. برای برخی از افراد، این ممکن است به معنای بستری شدن در بیمارستان باشد.
درمان کودکان و نوجوانان
معمولاً به کودکان و نوجوانان خانواده درمانی ارائه میشود.همچنین ممکن است رواندرمانی متمرکز بر نوجوانان یا درمان شناختی رفتاری (CBT) به آنان پیشنهاد شود. درمان شناختی رفتاری بسیار شبیه به درمان شناختی رفتاری ارائه شده به بزرگسالان خواهد بود، اما شامل برخی جلسات خانوادگی نیز میشود.